Le të veprojmë tani për të mbrojtur nënat dhe fëmijët tanë – Rreziqet e duhanit të dorës së dytë për gratë shtatzëna dhe fëmijët.

24.05.2023

Rreziqet e duhanpirjes pasive për gratë shtatzëna dhe fëmijët.

Përmbledhje e shkurtër:

• Fushat e fokusit të këtij projekti: duhani i dorës së dytë, efektet shëndetësore të duhanpirjes së dorës së dytë tek nënat dhe fëmijët shtatzëna, ndalimi i duhanit
• Rreziqet shëndetësore për gratë shtatzëna: kanceri i mushkërive, sëmundjet koronare të zemrës etj.
• Rreziqet shëndetësore për fëmijën: infeksione, sulme astme, rritje e ngadaltë e mushkërive
• Probleme të mundshme gjatë shtatzënisë: peshë më e ulët e fëmijës në lindje, SIDS (sindroma e vdekjes së papritur të foshnjave)

Ne duhet të veprojmë tani. Le të punojmë së bashku dhe të mbrojmë shëndetin e më të dashurve tanë që janë të pambrojtur, si gratë shtatzëna dhe fëmijët!

Në Prishtinë, disa bare dhe restorante ende lejojnë pirjen e duhanit në ambiente të mbyllura. Edhe kur ka vende për t’u ulur për duhanpirërsit dhe jo duhanpirësit, gratë shtatzëna dhe fëmijët ndonjëherë përfundojnë të ulur në vendin e pirjes së duhanit nëse një duhanpirës është i pranishëm në grup.

Pirja e duhanit në mënyrë pasive në bare dhe restorante është i rrezikshëm për gratë shtatzëna dhe fëmijët. Hulumtimet tregojnë se simptoma të tilla si infeksionet e veshit të mesëm, pneumonia dhe bronkiti, sulmet më të shpeshta dhe të rënda të astmës dhe rritja më e ngadaltë e mushkërive janë të gjitha rreziqe të mundshme për fëmijët e ekspozuar ndaj tymit të dorës së dytë. Fëmijët që kanë qenë pranë duhan pirësve kanë më shumë gjasa të përjetojnë kollë dhe gulçimë. Një fëmijë me astmë ose probleme të tjera shëndetësore është veçanërisht i prekshëm ndaj efekteve të dëmshme të tymit të dorës së dytë, pasi mund të shkaktojë një sulm astme. Një episod i rëndë i astmës mund të rrezikojë jetën e një fëmije, ndaj duhani pranë fëmijëve duhet të ndërpritet urgjentisht. Kur gratë shtatzëna thithin tym të dorës së dytë, ai mund të dëmtojë jo vetëm veten, por edhe foshnjat e tyre. Për gratë shtatzëna, ekspozimi ndaj tymit të dorës së dytë mund të rrisë rrezikun e zhvillimit të kancerit të mushkërive ose sëmundjeve koronare të zemrës. Për më tepër, për shkak të ekspozimit, foshnjat mund të lindin me peshë të ulët lindjeje. Sindroma e vdekjes së papritur të foshnjave (SIDS) mund të shkaktohet edhe nga tymi i dorës së dytë. SIDS i referohet vdekjes së papritur të një foshnjeje gjatë vitit të parë të jetës.

Pas një intervste të suksesshme me një mjek të njohur në Prishtinë, u konfirmua se shumë gjetje të hulumtimeve të mëparshme në lidhje me efektet shëndetësore të shkaktuara nga pirja e duhanit ishin në përputhje me përvojat e tij personale. Mjeku përmendi se gjatësia dhe shkalla e ekspozimit ndaj tymit të dorës së dytë janë faktorë të rëndësishëm që kontribuojnë në ashpërsinë e efekteve shëndetësore. Ekspozimi afatshkurtër ndaj tymit të dorës së dytë mund të jetë ende i dëmshëm, por ndikimi i ekspozimit afatgjatë është shumë më i rëndë. Për fëmijët, ekspozimi ndaj tymit të dorës së dytë është i tmerrshëm në çdo moshë. Megjithatë, mund të jetë veçanërisht i dëmshëm pas lindjes, pasi mushkëritë e fëmijës janë ende në zhvillim dhe ekspozimi ndaj tymit të duhanit mund të dëmtojë funksionimin e organeve të brendshme.

Me synimin për të ulur shkallën e pirjes së duhanit, është nisur një fushatë për të rritur ndërgjegjësimin për rreziqet e duhanpirjes pasive. Në vende të ndryshme janë vendosur postera për të informuar publikun për rreziqet e duhanpires pasive. Në restorante dhe kafene janë vendosur ngjitëse/stickers  për të treguar se ata janë të përkushtuar për të mbrojtur klientët nga efektet e dëmshme të duhanit të dorës së dytë.

A jeni me ne për të mbrojtur nënat dhe fëmijët tanë shtatzënë? Bashkohuni me ne në këtë fushatë! Ju mund të jeni pjesë e kësaj fushate duke ndarë këtë artikull dhe materiale të tjera të ofruara me miqtë dhe familjen. Gjithashtu, biseda për këtë çështje me njerëz që njihni do të ndihmojë në përhapjen e mesazhit.

Kjo fushatë është krijuar në bashkëpunim me studentë të Universitetit të Shkencave të Aplikuara Windesheim nga Holanda dhe AMC. Gjatë këtij bashkëpunimi, një ekip prej katër studentësh kryen kërkime në tavolinë, intervista dhe punë në terren me AMC për të adresuar këtë çështje.

Kjo fushatë është realizuar në bashkëpunim me: